Sau những thành công của chương trình năm 2019, Trung tâm Khám phá khoa học (TTKP) tiếp tục phối hợp với Tỉnh Đoàn Bình Định tổ chức chương trình “Chiếc xe tri thức” tại các trường học trên địa bàn tỉnh trong tháng 11/2020. Cụ thể THCS Nhơn Hạnh (An Nhơn), THCS Trần Bá (Tuy Phước), TH số 1 Hoài Tân (Hoài Nhơn), THCS Thị trấn Vĩnh Thạnh (Vĩnh Thạnh), THCS Võ Xán (Tây Sơn).
Mỗi năm, Ban tổ chức sẽ lựa chọn những điểm trường khác nhau để khảo sát và tổ chức chương trình. Đây là hoạt động thường niên được Ban Thường vụ Tỉnh đoàn, Hội đồng Đội tỉnh đặc biệt quan tâm. Ngoài việc phổ biến khoa học thông qua các mô hình trò chơi, chương trình còn là dịp để các em học sinh ở các huyện, thị xã nói chung và các em ở những vùng khó khăn nói riêng được tiếp cận với loại hình trải nghiệm mới này. Đúng với tên gọi của nó, chiếc xe chở đầy ắp những mô hình, trò chơi mang trong nó những ý nghĩa khoa học vô cùng.
Đây là lần thứ hai TTKP đồng hành thực hiện chương trình Chiếc xe tri thức. Để thu hút và tạo nên sự khác biệt cho mỗi dịp tham gia, Trung tâm đã mở màn với phần biểu diễn show khoa học cực kỳ hấp dẫn về chủ đề “Điện và tĩnh điện”. Trong thí nghiệm đó, học sinh tham gia sẽ “biến” thành Thần Mặt Trời khi những sợi tóc dựng ngược lên. Lý giải điều này có thể hiểu, điện tích và hiệu điện thế cao nhưng cường độ dòng điện nhỏ khi truyền qua người nên không gây giật cho người chơi.
Nhân viên TTKP trình diễn show khoa học “Điện và tĩnh điện”
Để các hoạt động mang lại hiệu quả thiết thực, giúp các em thiếu nhi tìm hiểu kiến thức khoa học trong môi trường vừa học vừa chơi, TTKP đã chế tạo và nhân bản rất nhiều mô hình cho các gian hàng như Tháp Hà Nội, Ô vuông ma thuật, Xác định chỉ số cơ thể, Lang thang trên Sao Hỏa, Tên lửa đạp, Tay máy thủy lực… Năm nay, nhằm bổ sung một số hoạt động tự trải nghiệm, Trung tâm đã thiết kế riêng khu vực trò chơi “Làm kem không cần tủ lạnh” từ sữa, đá và muối. Trò chơi sẽ giúp các em hiểu thêm về quy trình sản xuất kem bằng những phản ứng lý hóa và tự áp dụng tại nhà. Hay một số trò chơi mới trong nhóm trò chơi toán học như Mảnh vỡ biến mất: Từ những mảnh ghép đa giác được xếp theo hình cho sẵn, nhưng khi đổi chỗ vị trí của chúng cho nhau thì lại có sự chênh lệch về diện tích của hình. Qua đó, các em có thể thấy những điều kì diệu và bí ẩn bên trong các mô hình, trò chơi.
Chương trình đã thu hút hơn 500 học sinh tại mỗi điểm trường. Các bạn ai nấy cũng đều mong chờ, háo hức khi có cơ hội tham gia trải nghiệm các hoạt động ngoài trời. Chương trình không chỉ tạo ra cho các em một sân chơi khoa học mà nó còn là điều kiện để các em phát triển toàn diện những kỹ năng tư duy, sáng tạo. Đồng thời, kiến thức áp dụng vào từng mô hình, trò chơi là những điều mà các em đã, đang và sẽ được học. Do đó, đây sẽ là một phương pháp để truyền cảm hứng và khích lệ niềm đam mê hơn nữa đến các em học sinh trong tương lai.
Học sinh trải nghiệm trò chơi “Tay máy thủy lực”
Chiếc xe tri thức năm 2020 có sự kết hợp của đơn vị Thư viện tỉnh Bình Định. Họ đem đến một “thư viện lưu động” do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch triển khai. Chiếc xe được thiết kế khoa học, hiện đại, trang bị gần 5000 quyển sách báo các loại cùng hệ thống máy tính nối mạng internet… Tất cả đều được tích hợp trên một chiếc ô tô. Ngoài các gian hàng trưng bày những trò chơi khoa học, các em có thể lựa chọn đọc sách, báo hoặc xem các bộ phim tại khu vực này. Hình thức “thư viện lưu động” đến trường nhằm tạo thói quen đọc sách, tích lũy kiến thức bổ sung cho việc học tập. Không những thế, hoạt động còn góp phần thúc đẩy phong trào đọc sách của học sinh trong nhà trường, là điều kiện để bồi dưỡng, phát triển nhân cách, rèn luyện tư tưởng, đạo đức, lối sống lành mạnh trong lứa tuổi thiếu niên, nhi đồng.
Học sinh đọc sách tại khu vực “thư viện lưu động”
Kết thúc các hoạt động trải nghiệm, chúng tôi – những người làm chương trình mong muốn tạo thật nhiều trò chơi hơn nữa, là đòn bẩy để chắp cánh cho các em thỏa sức sáng tạo, nuôi dưỡng và ươm mầm cho những nhà khoa học tương lai. Để làm nên thành công cho chương trình, ngoài Tỉnh đoàn Bình Định, Trung tâm Khám phá khoa học, còn phải kể đến sự góp sức của các bạn sinh viên trường Đại học Quy Nhơn, đoàn viên thanh niên tại các địa phương nơi chúng tôi tổ chức. Nhờ sự đồng hành của màu áo xanh tình nguyện ấy, chương trình Chiếc xe tri thức năm 2020 đã để lại dấu ấn không chỉ cho các em học sinh được chơi, trải nghiệm, mà còn lan tỏa tinh thần nhiệt huyết, sự hưởng ứng của các cấp trong và ngoài nhà trường.
– Oanh Trang –
